- Odwiedziny: 1196141
- Do końca roku: 249 dni
- Do wakacji: 56 dni
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława Staszica w Szamotułach
-
Statystyki
Kalendarium część II (1939-1970)
- 1939-1945 r.
-
Wraz z wybuchem II Wojny Św. we wrześniu 1939 r. szkoła została zamknięta. Niemcy zniszczyli zgromadzone w niej polskie książki, dokumenty, znaki narodowe (flagę, godła). Zabezpieczone przez woźnego szkolnego pana S. Srokę w jego prywatnym mieszkaniu polskie książki zabrane ze szkoły na przechowanie zniszczono. Cudem ocalała schowana przez żonę woźnego kronika szkolna ukrywana z narażeniem życia w szafie na bieliznę.
-
W budynku szkoły początkowo mieścił się niemiecki Arbeitsamt (Urząd Pracy), później szkoła niemiecka, a pod koniec wojny niemiecki zakaźny szpital dziecięcy. Na strychu szkoły zorganizowano pokoiki dla pielęgniarek i higienistek, lekarza umieszczono w mieszkaniu woźnego.
Wielu nauczycieli wywieziono do GG, gdzie angażowali się w tajne nauczanie. Nauczyciele, którzy uniknęli wywózki prowadzili tajne nauczanie na terenie Szamotuł np. Eleonora Jasiewicz, Bronisława Jasiewicz, Wiktoria Babczyńska. Nauczyciel Józef Scholl był dwukrotnie w czasie wojny aresztowany za działalność polityczną i osadzony w więzieniu szamotulskim oraz w poznańskim forcie VII. W obozie koncentracyjnym Gross Rosen zginął nauczyciel, artysta grafik Stanisław Zgaiński (w maju 1961 r. wmurowano w naszej szkole tablicę pamiątkową).
- 1945 r.
-
W tym roku, kilka miesięcy przed zakończeniem wojny 27 stycznia (wojna zakończyła się 8 maja) nastąpiło wyzwolenie Szamotuł spod okupacji niemieckiej. Na terenie miasta i powiatu zaczęła się organizować władza. Wyzwalająca ziemie polskie radziecka armia pozostawiała swoich przedstawicieli, którzy nadzorowali tworzenie się nowej władzy w Polsce. W nowych władzach znaleźli się też nauczyciele: Józef Scholl jako starosta powiatowy, Henryk Przybylski, Gerard Karczmarek.
11 lutego 1945 r. nowe władze powierzyły zorganizowanie po okupacyjnej przerwie w budynku naszej szkoły Publicznej Szkoły Powszechnej Wojciechowi Piątkowi kierownikowi szkoły w Małym Gaju. Wielu ludzi chętnie przywracało budynek do stanu normalnego szukając ławek, szaf i innych niezbędnych sprzętów. Niektóre z nich przyniesiono ze stojącego obok szkoły baraku będącego siedzibą niemieckiego Arbeitsamtu. Łącznie umeblowano 8 izb lekcyjnych. Prowadzono również zapisy dzieci z roczników 1931-1937, których zarejestrowano 623.
Dzieci posegregowano rocznikami i umiejętnościami. Uczestnicy tajnego nauczania zdawali egzaminy do klas odpowiadających wiekowi, pozostałe kwalifikowano do klasy pierwszej.
19 lutego rozpoczęto naukę, utworzono:
- osiem klas I
- cztery klasy II
- dwie klasy III
- jedną klasę IV
Rada Pedagogiczna składała się z następujących nauczycieli:
Wojciech Piątek - kierownik, | Mieczysław Konieczny, |
Felicja Magnuszewicz, | Jan Niedźwiedź, |
Roman Ciesielski, | Stefan Garczyk, |
Czesław Dorna, | Zofia Karczmarek, |
Hieronim Safian, | Tadeusz Mikołajczak - zginął tragicznie w lipcu 1945 r., |
Antoni Nowak, | Wiktoria Babczyńska, |
Michał Kawka, | Celina Kasprzak. |
Kwiecień 1945 r. - zorganizowano egzamin dla młodzieży starszej celem ukończenia kl. VII i zorganizowania szkoły wieczorowej dla dorosłych (w szkole przeprowadzano podobne egzaminy dla dorosłych).
Maj 1945 r. - szkoła otrzymała 1336 zł. na cele szkolne za przeprowadzone na jej terenie kursy przez Izbę Rzemieślniczą.
Czerwiec 1945 r. - wykwalifikowani pracownicy oświaty przeprowadzili kurs dla tzw. "sił pomocniczych", gdyż wielu nauczycieli w czasie wojny zginęło. W szkole utworzono również Koło Rodzicielskie, które w grudniu zorganizowało dożywianie 245 dzieci, oraz gwiazdkę. W kolejnych latach rodzice ufundowali pomoce naukowe, wagę lekarską, aparat filmowy, nastrojenie i naprawę pianina, książki do biblioteki, oraz dla tzw. "przodowników nauki".
Wiosną 1946 r. w szkole uczy się 738 dzieci w:
- trzech kl.I
- czterech kl.II
- czterech kl.III
- dwóch kl.IV
- po jednej kl. V i VI
Pracę rozpoczęli nowi nauczycieli:
Bolesław Szczerkowski, Zenobia Hornicka, Łucja Bałaniak, Czesław Messlin, Jan Pawłowski.
W styczniu tego roku wystawiono 3 razy popołudniowe przedstawienia "Jasełka polskie", rok później przedstawienie zatytułowano "Wielka Nowina" (takie jasełka można było wystawiać w polskiej szkole tylko w pierwszych latach po wojnie, a powróciły do szkoły dopiero po 1990 r. w III Rzeczpospolitej).
W tym samym roku obchodzono jeszcze uroczyście święto 3 Maja i już święto 1 Maja (w późniejszych latach wykreślono rocznicę Konstytucji, a nakazano obchodzić święto robotnicze).
W 1946 r. pierwszy raz uczczono rocznicę zakończenia wojny: pogadanki, akademie z udziałem władz, żołnierzy.
- Rok szkolny 1946/1947
-
zapoczątkował trwające do 1957 r. trudności szkoły. Ze względu na dużą ilość dzieci utworzono trzecią szkołę podstawową i ulokowano ją na pierwszym piętrze naszej szkoły. Publiczna Szkoła nr 1 liczyła 488 dzieci (zajmowała I piętro).
Publiczna Szkoła nr 3 liczyła 432 dzieci (zajmowała II piętro)
Dyrektorem został Emil Krutki. Od do grona nauczycieli dołączyli Maria Messlinowa, Fr. Urbaniakówna, ks.Wojciecz Anosz.
- Rok szkolny 1947/48
-
W związku z reformą uruchomiono kl. VIII, w szkole uczyło się 560 dzieci.
kl. Ia - 40, kl. IIIa - 45, kl. Va - 45, kl. VII - 43, kl. Ib - 39, kl. IIIb - 44, kl. Vb - 49, kl. IIa - 43, kl. IVa - 46, kl. VI - 49, kl. VIII - 33 kl. IIb - 42, kl. IVb - 42, W latach 1956-1970 szkoła miała Zakład Opiekuńczy, którym była najpierw Fabryka Mebli, później Wlkp. Zakłady Przemysłu Tłuszczowego (Olejarnia).
Warto się przyjrzeć absolwentom 1952 r.
130 absolwentów:
23 wybrało LO
7 wybrało LZ
30 wybrało Technikum
17 wybrało szkołę zawodową
53 bez żadnej szkoły (pomagali w domu, gospodarstwie)dla porównania 1970 r.
141 absolwentów:
33 wybrało LO
31 wybrało technikum
77 szkołę zawodowąBiblioteka
Przedwojenne zbiory spalili Niemcy, nową uruchomiono w 1946 r., posiadała 440 książek znajdujących się w szafach poszczególnych sal lekcyjnych. W 1957 r. szkoła otrzymała etat bibliotekarki została nią p. Maria Jandy. Wygospodarowano salę wypożyczeń oraz "kącik czytelniczy". Książki pochodziły z różnych źródeł: dary osób prywatnych, Komitetu Rodzicielskiego, przydziały Ministerstwa Oświaty (2810 książek 1957 r.).
Biblioteka była dumna z tzw. aktywu bibliotecznego (kl. V-VIII), oraz cieszyła się z prenumeraty: "Płomyczka", "Płomyka" i "Świerszczyka".
Biblioteka corocznie w maju uczestniczyła w ogólnopolskich Dniach Oświaty Książki i Prasy pod różnymi hasłami: likwidacja analfabetyzmu (1948 r.), upowszechnienia książki, zwiększenie czytelnictwa.
Początkowo średnio na ucznia przypadało 10, a w 1969 r. 36 książek. W 1967 r. na stanie biblioteki było 1120 książek.
Ciekawostki z historii szkoły do 1970 r.
1. Językiem obcym był język rosyjski.
2. W szkole istniało Towarzystwo Przyjaźni Polsko- Radzieckiej (od roku 1970 opiekunką była p. Krystyna Otulakowska), uczniowie od kl. V korespondowali z uczniami z Moskwy i wielu rosyjskich miast azjatyckich, prenumerowano rosyjskie dziecięce czasopismo (Murziłka).
3. Wyjątkowo uroczyście obchodzono 100 rocznicę ur. Lenina (opowie wam o nim wychowawca, a w przyszłości lekcja historii)
- filmy o Leninie
- Konkurs Leninowski: albumy, mapki, tematy ustne:
-życie Lenina
-Lenin w Polsce
-Lenin a młodzież
Odbywały się apele, na których recytowano wiersze, pisano referaty w bibliotece. Organizowano Dni Leninowskie (obchody były tak uroczyste jak dzisiejsze obchody świąt narodowych).
4. Obchody Dnia Dziecka:
- podniesienie flagi na boisku
- wycieczka wszystkich szkół do Gałowa z poczęstunkiem
- powrót z lampionami oraz orkiestrą (1954 r.)
5. ZHP - naczelna organizacja szkolna
- apele poranne
- prace społeczne
- imprezy państwowe i szkolne
W 1956 r. otrzymali od Komitetu Rodzicielskiego sztandar. W roku 1965/1966 drużyna liczyła 130 osób, opiekunem był Andrzej Jarysz, objeżdżali powiat ze sztuką "Trzewiczki szczęścia" zbierając na sprzęt obozowy, 2500 zł przekazali na Dom Młodzieży w Szamotułach. Organizowali obozy letnie: Kotlina Kłodzka, Wisła-Zakopane-Szczawnica, Kaszuby-Trójmiasto.
6. Szkolne Koło Krajoznawczo-Turystyczne (opiekun p. Józef Przewoźny) organizowało ogólnoszkolne wycieczki: Międzyrzecz; Warszawa; Szczecin; Szlak Piastowski; Zagłębie konińskie, oraz obozy rowerowe np. Szczecin-Kołobrzeg.
7. W szkole była tradycja muzykowania i śpiewania:
- zespół muzyczny: 12 skrzypiec i akordeon prowadzony przez p. Bolesława Szczerkowskiego,
- chór szkolny z licznymi sukcesami p. Alojzego Ziółka
- zespół śpiewaczy p. Bożeny Kujawskiej
- w latach 50-tych działał Zespół Pieśni i Tańca "Szamotulskie Dzieci".
8. Pierwszą pracownię do zajęć praktyczno-technicznych uruchomił p. Romuald Kiona (2 tokarki, piła tarczowa, wiertarki elektryczne, 2 szlifierki, 5 stołów roboczych) pracownię dziewcząt organizowały panie Danuta Ciesielska i Urszula Mioduszewska.
9. W roku szkolnym 1969/1970 powstały liczne gabinety: klas I, fizyko-chemiczny, biologiczny (istnienie takich gabinetów było powodem do dumy) w 1970 r. w szkole uczyło 33 nauczycieli, kierownik - p. Walerien Granops.